در کتاب تدوین استراتژی تکنولوژی (نشر سازمان صنایع دفاع) آمده است: «استراتژی تکنولوژی یک استراتژی عملیاتی است که میتوان آن را ترجمان استراتژی کلان سازمان در حوزهی تکنولوژی دانست، بهطوری که روش کسب موقعیت برتر رقابتی یا روش تحقق هدفهای بلندمدت سازمان را از طریق تکنولوژی تعیین میکند.»
امروزه، تکنولوژی نقش کلیدیای در توسعه و رقابت کسب و کارها ایفا میکند، به همین دلیل تدوین استراتژیِ تکنولوژی برای مدیریت کسب و کارها اهمیت پیدا کرده است. میتوان گفت میزان موفقیت کسب و کارها در گرو استراتژی تکنیکالی است که اتخاذ میکنند. برای تدوین استراتژی تکنولوژی دو گام ابتدایی و ضروری وجود دارد:
● اولویت بندی بر اساس اهداف سازمان
●برنامهریزی بلند مدت
انتخاب مدل استراتژی تکنولوژی
مدلها و چهارچوبهای مختلفی برای تدوین استراتژی تکنولوژی وجود دارد. این مدلها متناسب با ويژگیهای سازمان انتخاب میشوند تا کسب و کارها را در جهت اهداف خود رهنمون کنند. انتخاب و استفاده از هر مدل، به ساختار سازمان موردنظر بستگی دارد. تدوین استراتژی تکنولوژی، یکی از مهمترین وجوه عملیاتی در هر سازمان است که باید در راستای اهداف بزرگ(مادر) پایهریزی شود. انتخاب نادرست یک مدل استراتژی تکنولوژی میتواند سازمانها را محدود یا از راه خود منحرف کند. به همین دلیل شناخت این مدلها و بهرهوری از وجود کارشناسان، یک ضرورت است.
مراحل طراحی مدل استراتژی
آگاهی از مسئله: با توجه به اهمیت زیاد تدوین استراتژی تکنولوژی، در قدم اول باید به آگاهی از مسئله رسید تا بتوان متناسب با آن مدلها را که شامل فرآیند هم هستند، انتخاب کرد. به دلیل گوناگونی مدلها، گاه در انتخاب آن اشتباهاتی صورت میگیرد؛ آگاهی از مسئله ضریب اشتباهات ممکن را پایین میآورد.
پیشنهاد طرح آزمایشی: در این بخش برای تدوین نهایی، یک طرح را به طور آزمایشی برای هر سازمان باید تست کرد. طرح آزمایشی، به معنای یک مدل حساب نشده نیست؛ یک طرح آزمایشی در مرحلهی تئوری مورد سنجش قرار گرفته است و نیازمند تست برای مرحلهی عملیاتی است.
شناسایی تکنولوژی: متخصصین هر سازمان در حین اجرایی کردن یک تکنولوژی میتوانند به شناخت دقیقتری از تکنیک و امکانات آن برسند.
ارزیابی تکنولوژی: پس از گذراندن مراحل پیشین، اکنون سازمان میتواند به نتیجهی قطعی برای تدوین استراتژی تکنولوژی برسد. ارزیابی تکنولوژی به معنای رد و یا تأیید نهاییِ شیوه است.
استراتژی تجاری
هر سازمان برای بقای خود نیازمند تدوین استراتژی تجاری است. اما استراتژی تجاری چیست؟
● استراتژی به معنای روشی است که طبق آن و بر اساس اهداف و امکانات موجود، آیندهنگری میکنیم.
●در استراتژی تجاری مشخص میکنیم که هر کسبوکار از چه روشی میتواند به اهداف مالی خود دست پیدا کند. برای تدوین استراتژی تجاری باید شرایط موجود را ارزیابی کنیم و بر این اساس، نقشهای را ترسیم کنیم که طبق آن کمترین میزانِ هدررفت سرمایه و بیشترین میزان سوددهی، حاصل شود.
فرآیندهای استراتژی تجاری
●تدوین استراتژی با موضع مشخص: در این مرحله سازمان باید ارزشهای خود را مشخص کند. برای مثال، یک سازمان کارآفرینی فقط به دنبال سوددهی و اهداف تجاری نیست؛ پس موضع یک سازمان کارآفرینی برای کسب سود مالی با موضع یک سازمان صرفاً تجاری، برابر نیست.
●استفاده از قابلیتهای تکنولوژی: این مرحلهی عملیاتی تدوین استراتژی تکنولوژی است. در این بخش استراتژیِ تدوین شده به مرحلهی اجرا میرسد.
●ارتقاء بهرهوری بر اساس موقعیت کنونی: سازمان باید استراتژی تکنولوژی را درونی کرده باشد و بر اساس امکانات و اهداف خود، به آن سر و شکل بدهد تا نهایتِ بهرهوری حاصل شود.
پیشنهاد روباست
طی کردن مراحلی که ذکر شد و انجام فرآیندهای آن، بدون وجودِ متخصصان این حوزه میسر نمیشود. تدوین استراتژی تکنولوژی، نیازمند یک تیم، متشکل از چندین گرایش و تخصص است. تیم روباست این متخصصان مختلف را گرد هم آورده و آمادهی ارائهی خدمات در زمینهی تدوین استراتژی تکنولوژی است.